Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Mousso-di-flouristo
Hylocomiadelphus triquetrus
Hylocomiaceae
Noms en français : Ébouriffe triangulaire, Mousse des jardiniers.
Descripcioun :Aquelo grando mousso pluroucarpo i cambo dreissado fai de gràndi tepo o de gròssi mato sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres souto li faiard o àutris aubre. Li fueio soun grando (4,5 x 3 mm), gaire plegado, jaunasso quouro seco, dentado au bout emé uno costo doublo sus la mita de la fueio. Au microuscope se vèson de celulo emé de pichot trau coume pourta pèr de tube (fueio prourado). Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco.
Usanço :Se pòu engana emé Eurynchium striatum qu'a qu'uno souleto rufo e de fueio forço mai plegado.Usanço : aquelo mousso es acampado pèr li flouristo, pèr acò es marcado sus listo roujo.
Port : Pluroucarpo
Taio : 15 à 20 cm
Fueio : 3,2 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hylocomiadelphus
Famiho : Hylocomiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Sòu
- Roco
- Ribas
- Pelouso
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hylocomiadelphus triquetrus (Hedw.) Ochyra & Stebel, 2008
(= Hylocomium triquetrum (Hedw.) Schimp., 1852 = Rhytidiadelphus triquetrus (Hedw.) Warnst., 1906 )